Dart Programlama Dili: Temel Özellikleri ve Avantajları

1995’te piyasaya sürülmesinden bu yana, JavaScript en tanınmış ve yaygın olarak kullanılan programlama dillerinden biri haline geldi. Ancak, JavaScript’in büyük kod tabanları gerektirmesi ve çok ölçeklenebilir olmaması gibi dezavantajları da vardı. Bu sorunları gidermek için Google, 2011’de Dart adlı başka bir programlama dilini tanıttı. Google, yapılandırılmış ve esnek web programlamayı desteklemek için Dart programlama dilini geliştirdi. Şimdi bu programlama diline, özelliklerine ve JavaScript’ten ne kadar farklı olduğuna daha yakından bakalım.

Dart, çeşitli platformlarda mobil ve web uygulamaları oluşturmak için kullanılan, nesne yönelimli, istemci için optimize edilmiş bir programlama dilidir. Hem kullanıcı hem de sunucu tarafında çalışmak için kullanılabilecek, kullanımı kolay uygulamalara sahiptir. Dart, C-stili sözdizimini kullanır ve esas olarak mobil uygulamalar için ön uç kullanıcı arayüzleri oluşturmak için kullanılır.

Dart Programlama Dili Ne İçin Kullanılır?

Dart, yüksek performanslı mobil veya web uygulamaları oluşturmak için kullanılır. En önemli uygulamalarından bazıları şunlardır:

Dart, Flutter çerçevesi için temel programlama dilidir (aşağıda daha ayrıntılı olarak açıklanmıştır) ve ölçeklenebilir mobil uygulamalar oluşturmak için kullanılır.

Genel amaçlı bir programlama dili olduğundan, Android veya iOS için yerel mobil uygulamalar, masaüstü uygulamaları ve sunucular oluşturmak için kullanılır.

• Flutter framework’ü ile çapraz platform uygulamalar geliştirme
• Mobil oyun geliştirme
• Web uygulamaları geliştirme
• Sunucu tarafı uygulamaları geliştirme
• Komut satırı araçları geliştirme
• IoT (Nesnelerin İnterneti) uygulamaları geliştirme
• Gömülü sistemler geliştirme
• Makine öğrenimi uygulamaları geliştirme

Özetle, Dart, geniş bir yelpazede uygulama geliştirme ihtiyaçlarını karşılayabilen çok yönlü bir programlama dilidir.

Neden Dart Programlama Dilini Öğrenmelisiniz?

Nispeten yeni bir programlama dili olmasına rağmen, Dart, benzersiz özellikleri ve kullanıcı dostu nitelikleri nedeniyle büyük bir popülerlik kazanmıştır. İşte öğrenmeniz için bazı nedenler:

Verimlilik

Dart hızlıdır. Kodları daha hızlı düzenlemek için kaynak-kaynak derleyicisi kullanır. Bu nedenle, diğer programlama dillerine kıyasla daha verimli bir kullanıcı arayüzüne sahiptir.

Kullanım Kolaylığı

Bir Dart programlama aracı olan Dartpad, herhangi bir yazılım yüklemeye gerek kalmadan doğrudan tarayıcıdan dilde çalışmayı kolaylaştırır.

Flutter Framework

Dart tarafından geliştirilen Flutter çerçevesi, çapraz platform uygulamalar (birden fazla mobil işletim sistemiyle uyumlu uygulamalar) oluşturmak için kullanılır. En iyi dört mobil uygulama geliştirme çerçevesi arasında yer alır ve 11 milyardan fazla indirmeye sahiptir. Dart’ın Flutter çerçevesi, Alibaba ve eBay gibi popüler e-ticaret markaları için uygulamalar oluşturmak için kullanılmıştır. Flutter kullanan diğer şirketler arasında BMW, Google Pay, ByteDance, Hamilton ve Toyota bulunmaktadır. Flutter Dart kullandığı için, Flutter geliştirmeyi öğrenmek istiyorsanız onu öğrenmek önemlidir.

Esneklik

Dart’ı öğrenmeniz için bir diğer önemli neden, esnekliği ve JavaScript ile uyumluluğudur. Dahası, geliştiriciler derlemede küçük hatalar olsa bile bir programı Dart üzerinde çalıştırabilirler.

Dart Programlama Dilinin Özellikleri

Dart, yazılım geliştiriciler arasında popüler hale gelmesini sağlayan, kullanımı ücretsiz, gelişmiş özelliklere sahip, açık kaynaklı bir programlama dilidir:

Nesne Yönelimli

Nesne yönelimli bir programlama dili olan Dart, verileri işlevler veya mantık olarak ele almak yerine nesne olarak kullanır. Sınıf, arayüzler, soyut ve mix-in gibi hem temel hem de gelişmiş nesne yönelimli programlama kavramlarını destekler.

Asenkron

Dart, gelişmiş eşzamanlılığa izin veren asenkron bir programlama dilidir. Basitçe söylemek gerekirse, Dart, yalıtımlar adı verilen bağımsız varlıklar kullanarak görevlerin eşzamanlı olarak çalıştırılmasını sağlar.

Çoklu Platform Desteği

Dart Virtual Machine (Dart VM) özelliği sayesinde Windows, Linux, macOS ve diğer birincil işletim sistemleri gibi farklı işletim sistemlerinde çalışabilir.

Yerleşik Kütüphaneler

Dart, Giriş-Çıkış (IO), Yazılım Geliştirme Kiti (SDK), Matematik, Dönüştürme, Çekirdek, Asenkron, HTML ve daha fazlası gibi kapsamlı yerleşik kütüphaneler içerir. Bu kütüphanelerde önceden yazılmış kodlar bulabilir ve görevlerinizi optimize etmek için bunları içe aktarabilirsiniz.

Dart Programlama Dilinin Avantajları

JavaScript bilgisine sahip olan herkes Dart’ı kolayca öğrenebilir.

Hızlı derlemeyi kolaylaştıran ölçeklenebilir ve esnek bir dildir.

Dart, yüksek performanslı gerçek zamanlı uygulamalar oluşturmak için kullanılan kararlı bir programlama dilidir.

Hem Önceden (AOT) hem de Tam Zamanında (JIT) derlemeyi destekler ve hızlı değişen iş akışlarına uyum sağlayabilir.

Dart Programlama Dilinin Dezavantajları

Dart yeni bir programlama dili olduğundan, küçük bir destek topluluğuna sahiptir ve çok fazla öğrenme kaynağına sahip değildir.

Tek bir nesne sınıfından oluşur ve kodların tekrarını desteklemez.

Dart, yeni bir atama ifadesi yazmadan bir fonksiyonu yeniden adlandırmayı desteklemez.

Dart Programlama Diline Bir Örnek

Herhangi bir programlama dilindeki en yaygın örnek, ‘Merhaba, Dünya!’ nasıl yazdırılacağıdır. Aşağıda Dart’ta yazdırmak için kod verilmiştir.

void main() {
print(‘Hello, World!’);
}

İşte kodun neredeyse tüm temel özelliklerini içeren Dart programlama dili kodunun başka bir örneği:

// Bir fonksiyon tanımlayın.
void printInteger(int aNumber) {
print(‘The number is $aNumber.’); // Konsola yazdırın.
}
// Uygulamanın yürütülmeye başladığı yer burasıdır.
void main() {
var number = 42; // Bir değişken bildirin ve başlatın.
printInteger(number); // Bir fonksiyon çağırın.
}

Dart ve JavaScript Karşılaştırması

Dart, Java ve JavaScript’e benzer bir dil sözdizimine sahiptir. Bu nedenle, JavaScript bilgisine sahip geliştiricilerin Dart’ı öğrenmesi daha kolaydır. Ancak, bazı temel farklılıkları vardır:

Erişilebilirlik ve Kullanıcı Dostu Olma

JavaScript 1995’te oluşturuldu ve olgun bir dildir. Mevcut kodları yeniden kullanmak için birden çok JavaScript çerçevesi veya kütüphanesi bulabilirsiniz. Dart 2011’de geliştirildi ve nispeten daha yenidir. Çok fazla kütüphane veya çerçeve içermez ve bu da geliştiricilerin dilin tüm potansiyelini kullanmasını zorlaştırır.

Tip Güvenliği

Derlenmiş bir dil olan Dart, geliştiricilerin derleme işlemi sırasında programlama hatalarını keşfetmelerini sağlar. Bu nedenle, tip güvenli bir dil olarak kabul edilir. Öte yandan, Java yorumlanmış bir dildir ve geliştiricilerin çalışma zamanında programlama hatalarını bulmalarını sağlar. Bu nedenle, Dart JavaScript’e kıyasla daha tip güvenli bir dildir.

Dil Düzenleyici

Dart, Sublime veya VIM hafif düzenleyicilerini kullanırken JavaScript, Emacs veya Atom gibi düzenleyicileri kullanır.

Uygulamalar

Ön uç çapraz platform mobil uygulamaları geliştirmek için Flutter çerçevesi için temel bir dil olarak yaygın olarak kullanılır. Uygulamaların arka uç geliştirilmesi için kullanılmaz. JavaScript ise mobil ve web uygulamalarının arka uç ve sunucu tarafı geliştirilmesi için kullanılabilir.

Dart Programlama Dili Nasıl Öğrenilir?

Eğer yeni başlıyorsanız, bu adım adım süreç Dart’ı nasıl öğreneceğinizi anlamanıza yardımcı olacaktır:

1. Adım: Dilin sözdizimini ve sınıflar, değişkenler ve veri türleri gibi diğer temel kavramları öğrenerek başlayın.

2. Adım: Dart VM ve diğer geliştirme araçlarını içeren Dart SDK hakkında bilgi edinerek Dart yazılım oluşturma araçlarına aşina olun.

3. Adım: Bazı Dart kod örneklerini görmek ve öğrenmek için çeşitli çevrimiçi kaynakları kontrol edin. Dart’ta uzmanlaşmanıza yardımcı olacak en faydalı çevrimiçi kaynaklardan bazıları şunlardır:

• Resmi Dart web sitesi
• Dart VM, Dart geliştirme araçları ve Dart kütüphanelerini içeren Dart SDK
• Bir tarayıcıda Dart kodları yazmak ve çalıştırmak için çevrimiçi bir araç olan Dartpad
• Dart’ı kullanarak mobil uygulamaların nasıl geliştirileceğini açıklayan Flutter web sitesi

4. Adım: Dart’ın nasıl çalıştığına dair temel bir anlayış edindikten sonra, basit kodlar veya komut satırı komut dosyaları uygulamaya başlayabilirsiniz.

5. Adım: Mobil uygulamalar oluşturmak ve gelişmiş Dart becerileri geliştirmek için Flutter çerçevesini kullanabilirsiniz.

Sonuç Yerine: Dart’ın Geleceği ve Yazılımcılar İçin Fırsatlar

Anlayacağınız üzere, Dart programlama dili, modern yazılım geliştirme dünyasında giderek daha önemli bir rol oynamaktadır. Özellikle 2025 itibarıyla Flutter framework’ü ile birlikte sunduğu imkanlar, mobil uygulama geliştirmede yeni bir çağın kapılarını aralamaktadır. Peki, bu durum yazılımcılar için ne anlama geliyor?

Dart’ı öğrenmek, sadece yeni bir programlama dili öğrenmekten öte, geleceğin teknolojilerine yatırım yapmak anlamına geliyor. Özellikle mobil uygulama geliştirme alanında kariyer hedefleyenler için, Dart ve Flutter ikilisi vazgeçilmez bir yetkinlik haline geliyor.